wat is de Yijing?

De I-Tjing is een wijsheidsboek met Taoïstische en Confucianistische wortels. Het is opgetekend vanaf 1100 v.Chr. maar de vroegste oorsprong ligt nog tweeduizend jaar eerder.

Voordat het werd opgetekend werd de tekst van generatie op generatie uit het hoofd geleerd en mondeling doorgegeven.

Het boek bevat een verzameling kennis & wijsheid over de kosmos, de natuur maar vooral over ons als mens, onze relaties met anderen, de inrichting van de samenleving en wat wij doen met onze vragen en problemen.
Het boek kwam, meer dan 4.000 jaar geleden, tot stand uit de behoefte aan wijze raad voor allerhande vragen: over leidinggeven in het bestuur van stad en land, over de rechtspraak, over de juiste tijd voor oorlog, zaaien en oogsten en ceremoniën bij huwelijk en bij de verering van de voorouders. En over: wat is de juiste houding in een lastige situatie, en hoe heb je je te gedragen naar anderen?

Zoals bij alle bekende bronboeken wordt ook in de I-Tjing geschetst hoe de wereld in de ogen van de oude Chinezen is ontstaan:

Eerst was er de Tao, het grote lege Niets, de diepe en onnoembare oorsprong van alles. Tao betekent de weg.
Uit de Tao kwamen yin en yang voort.
Yin geldt als het principe van openheid: ontvangend, dragend, flexibel, dienstbaar, vormgevend, materie en donker.
Yang geldt als het principe van beweging en kracht: creatief, oorspronkelijk, richtinggevend, ideeën-gevend, geest en licht.
Uit de interactie van yin en yang kwamen de ‘tienduizend dingen’ voort.

De acht trigrammen (van drie lijnen) zijn de symbolen voor de elementen waaruit het universum bestaat: een blauwdruk van de totale werkelijkheid zoals wij die kennen, zelfs voor wat we er niet van kennen.
De 64 hexagrammen (van zes lijnen) representeren alle mogelijke veranderingsprocessen die in deze werkelijkheid te kennen zijn.
Elk van de lijnen van een hexagram kan yin zijn, gebroken, open; of yang, ongebroken, heel. Iedere lijn duidt op een onderdeel, een fase of positie van het veranderingsproces waar het hexagram over gaat.

Twee van de vele pricipes die leidend zijn door de hele boek:

Verandering – yin en yang.

Het beginpunt is: alles is voortdurend in verandering; de dingen ontwikkelen zich volgens hun inherente natuur en volgens hun eigen vaste wetten.
Gaat het met groei (yang) te ver dan slaat het om in zijn tegendeel: afbraak (yin). Toename gaat over in afname, yang gaat over in yin, licht in donker. Dit geldt in de natuur, in de wisseling van de seizoenen, in de ritmes van zon en maan. En ook bij onszelf, in onze conflicten, onze rijkdom, voorspoed en tegenslag …. Na de langste dag, 21 juni, worden de dagen weer korter. De financiële crisis illustreert wat er gebeurt als de focus op eigenbelang over zijn top is. Het is een tijd van nemen; misschien komt er een tijd van geven.

Elke verandering is cyclisch.

Niets duurt eeuwig, alles verandert. De tegengestelde beweging komt van binnenuit terug, die zorgt dan op zijn tijd voor een ommekeer. Dat is een hoopgevende gedachte. Er is altijd een herkansing (al kan het soms wel even duren).
De I-Tjing wijst je altijd op het cyclische aspect in een situatie: ook aan de moeilijkste tijd komt ooit een eind. Ook na de strengste winter keert eens de lente terug.

Literatuurlijst Yijing en Daoïsme

Download hier: literatuurlijst als PDF